TEHLİKELİ FISILTI

Orijinal film adı: The Children's Hour

IMDB: 7.8 / 10

Tür: Dram, Romantik

Süre: 1 sa. 48 dk.

Renk: Siyah, beyaz

Yapım yılı: 1961

Ülke: ABD

Yönetmen: William Wyler

Oyuncular: Audrey Hepburn, Shirley MacLaine, James Garner

Favori diyalog (Quote of the film):

Selamlar!

Madem Kadınlar Günü haftasındayız, yine müthiş kadın oyuncu kadrolu ve etkileyici bir kadın temalı bir filmle cuma akşamınızı renklendirmek istedim.

Size daha önce "Korkunç Koleksiyoncu" filminde detaylı bir şekilde bahsettiğim usta yönetmen William Wyler bu filminde hem yönetmen hem de yapımcı rolüyle 60'lı yılları oldukça sallar. Lilian Hellman'ın Brodway oyunundan uyarlanan film büyük cesaret isteyen bir projedir çünkü tema lezbiyenlik üzerinedir ve bu filme kadar hiç bir yönetmen bu konuyu işlemeye cesaret edememiştir.

Lillian Hellman

Audrey Hepburn, William Wyler & Shirley MacLaine (1961)

Shirley MacLaine yıllar sonra bir röportajında bu konunun önemini o dönem ne kendisinin ne de Audrey Hepburn'un olması gerektiği kadar algılayamadığını, dolayısıyla altını da gerektiği kadar çizemediğini söylemiştir. Hatta lezbiyenlik konusunun set arkasında dahi aralarında konuşulmadığından bahsetmiştir.  Fazla ipuçu vermeden konumuza geçersek:

Konu:

Karen ve Martha kolejden beri birlikte olan iki iyi dosttur. Mezun olduktan New England'da kızlar için özel bir okul açarlar: "Wright & Dobie School". Eski ve işsiz bir aktrist olan Martha'nın halası Lily de okulda hitabet dersi vermektedir. Karen 2 yıldır nişanlı olduğu kasabanın çok sevilen yakışıklı doktoru Joe ile de nihayet evlenme kararı alır. 

Joe'nun halası Bayan Amelia Tilford kasabanın en zengin ve prestijli kadınıdır. Amelia'nın küçük torunu Mary de Karen ve Martha'nın okuluna gitmektedir. Her şey yolunda gibi gözükürken günün birinde kendilerine atılan bir iftira ile kadınların hayatı bir trajediye dönüşecektir. 

Mary okulda sürekli sorun çıkaran, arkadaşları ile iyi geçinemeyen, şımarık bir çocuktur. Konumundan ötürü müsama gösterilmeye çalışılsa da prensip sahibi Karen ve Martha bu durumdan oldukça rahatsızdır. Bir gün Mary, sınıf arkadaşı Rosalie'nin bir başka arkadaşlarının kolyesini çalmasına şahit olur. Bu duruma oldukça sevinen Mary, kıza şantaj yapmaya da başlar.

Yine bir gün sorun çıkaran ve Karen'in sabrını taşıran Mary, haftasonu olacak olan bot gezisinden men edilir. Bu duruma oldukça sinirlenen çocuk, Karen ve Martha'yı öpüşürken yakaladığına dair bir yalan uyduruverir ve bunu büyükannesi Amelia'ya söyler. Torununa inanan Amelia, diğer tüm çocukların velilerine bunu anlatır. Bir anda herkes çocuğunu okuldan almaya başlar. Bu başkaldırışın sebebini öğrenen Karen şok olur ve Mary ve ailesi ile yüzleşmeye gider. Fakat Mary kurnazdır ve yalancı şahit olarak şantaj yaptığı Rosalie'yi de kullanarak iddiasını kuvvetlendirir. 

Amelia'yı dava eden kadınlar, mahkemede de kaybedince iyice umutlarını ve itibarlarını da kaybetmeye başlarlar. Onlarla kasabada sadece Karen'in nişanlısı Joe iletişimde kalır. Fakat Joe da kadınlara gerçekten inanıyor mudur? Bu durum Karen ve Martha'nın dostluklarını etkileyecek midir? İnanın müthiş bir hikaye ve final sizi bekliyor!

Bilgi ve yorumlar (SPOILER ALERT – Filmi izledikten sonra okumanızı öneririm!)

"Tehlikeli Fısıltı"filmi aslında 1810 yılında İskoçya'nın Edinburg şehrinde yaşanan gerçek bir olaydan esinlenmiştir. Jane ve Marianne aynı filmimizdeki gibi Dame Cumming School adında kendi okullarını kurmuş ve öğretmenlik yapmıştır. Aynı filmde olduğu gibi lezbiyen olduklarına dair bir öğrencileri tarafından iftaraya maruz kalınca okulları kapanmıştır. Fakat filmden farklı olarak açtıkları davayı kazanmışlardır. Fakat sarsılan itibarları hayatlarının sonuna kadar onları rahat bırakmamıştır maalesef...

Aslında Hellman oyun senaryosunu Fransız yazar Theophile Gautier'in 1835 basımı "Mademoiselle de Maupin" romanından uyarlamıştır. Romanda kadınlardan biri hem erkek hem kadın giysileri de giyer zaman zaman. Ve diğer kadın ona bariz bir şekilde aşıktır da aslında. Dolayısıyla iki kadın arasında bir aşk yaşanmasa da çocuğun attığı iftira bu durumu ister istemez anlamasından da kaynaklanır. Bu roman belki de tiyatro oyunu bizi çocuğun yalanı konusunda bir nebze olsa ikna edebilse de, film bizi ikna edemez bu konuda. Çünkü iftiraya kadar Martha gerek fiziksel gerekse davranışsal boyutta, cinsel kimliğine dair ipuçu vermez. 

Martha

Görünüm itibariyle de Mary karakteri oldukça itici bize yansıtılır. Dolayısıyla bu yalanı uydurduğunda "ne alaka" deriz, küçücük bir çocuğun aklından nasıl böyle bir şey geçebilir? Evet, Martha'nın bir erkek arkadaşı ve nişanlısı yoktur ama Karen'a ya da bir kadına o gözle baktığı da hiç anlaşılmamaktadır. Bu soruyu Martha da kendisine sorar filmde. Neden bu yalan der ve cevabını da verir: "Doğrunun içinden sıyrıldı çünkü!"

Filmin sonunda Martha kendi cinsel kimlik itirafını Karen'a yaptığında bu zamana kadar kendinin de durumundan haberdar olmadığını ve bu iftiranın kendini uyandırdığından bahsetse de bence seyircinin kafası yine de bazı ipuçlarıyla karıştırılmalıydı. Martha yaptığı itirafla o dönemin seyircilerini gerçekten şok etmiştir:) 

Film güçlü konusuna rağmen, o dönemin seyircilerini "lezbiyenlik" temasında etkileyememiştir maalesef. Bunda sansür kaygısı ve darbesi alan Wyler'ın çoğu sahneyi kesmek zorunda kalmasının etkisi de var bence. Filmde ana tema "lezbiyenlik " değil de bir yalanın açtığı felaket olarak işlenmiştir. Yan olgu "lezbiyenlik" oldukça güçlüdür ve o dönem toplum tarafından dışlanan bir mevzudur. Filmde bertaraf edilmesi çok doğru olmamıştır tabi. 3.6 milyon Dolar bütçeyle çekilen film ne yazık ki sadece 3 milyon Dolar gişe hasılatı getirmiştir. 5 dalda Oscar ve 3 dalda Golden Globe adaylığı da alır ama hiç birini kazanamaz. Yine de oldukça etkileyici ve ilgi çekici bir dram. Etkisinde kalacağınıza eminim. Audrey ve Shirley'nin oyunculukları çok başarılı ve ikna edici. Özellikle Martha'nın Karen'a aşkını itiraf ettiği sahnede Shirley MacLaine'in oyunculuğu MUH-TE-ŞEM. Hele Audrey'nin o duygu yüklü bakışları: MUH-TE-ŞEM. Vaktiniz yoksa bile filmin sadece bu son 20 dakikasını izleyin ve anlayın derim ben.

Zavallı Martha bile lezbiyen olduğunu ve Karen'a aşık olduğunu anlayıp bunu Karen'a itiraf ettiğinde kendi için "suçluyum" kelimesi kullanmıştır. Karen ise bunun doğru olabileceğini ısrarla reddetmiştir. İkisi de dayatılan toplumsal normdan payını almaktadır maalesef. İkisinin arasında geçen konuşmada, Karen'ın Martha'ya dokunduğunda "Dokunmana bile dayanamıyorum" demesi beni çok üzmüştü...Ne büyük bir çaresizliktir bu.

Karen'in nişanlısı Joe tarafından her ne kadar destek olduğu gözükse de hüsrana uğratılması çok acıdır. Joe da toplumsal normlar tarafından yönlendirilir ve kafası karıştırılır aslında. Filmde tek mutlu olduğum durum bu oldu, yani ikilinin ayrılması. Gerçek aşk bu şekilde bir sonuç veremezdi. Gerçek aşkın olmadığı yerde bence ayrılık şarttır, Karen için acı olsa da bence olması gereken oldu.

Brodway oyunun uyarlanan ilk filmi 1936 yılında "The Lie and These Three (Yalan ve Bu Üçü)" adıyla yine Wyler tarafından çekilmiştir ilginç bir şekilde. Oldukça sansürlenen bu filminden tatmin olmayan ve hikayenin etkileyiciliğine çok inanan Wyler vazgeçmez ve filmin haklarını tekrar atın alarak 1961 yılında çekmeye karar verir. İşin komik tarafı ilk filmde yalan baskılar sonucunda kadınlardan lezbiyen olduğu üzerine değil, birinin diğerinin nişanlısıyla ilişkiye girmesi üzerinedir:) 

2001 yılında da oyun yeniden Londra'da "Comedy Theatre"da sahne alır ve başrollerde Keira Knightley, Rebecca Hall ve Elizabeth Moss vardır.

Evet bir çocuk tarafından uydurulan basit (?) bir yalan ve mahvolan tazecik hayatlar...

Keyifli seyiler ve keyifle kalmanızı dilerim!

Kaynaklar

http://www.vqronline.org/scandalous-trial-fact-and-fiction

https://www.express.co.uk/comment/expresscomment/227518/The-Children-s-Hour-Case-that-inspired-a-West-End-sensation
https://www.theguardian.com/culture/2011/feb/14/keira-knightley-elizabeth-moss-childrens-hour-reviews

www.imdb.com